Verslag FNLI-activiteiten

Inleiding
Dankzij de financiële bijdrage van De Duurzame Levensmiddelenketen / Stichting Eco Verpakkingen heeft de FNLI óók in 2020 verschillende projecten en activiteiten op het gebied van verduurzaming kunnen ontplooien, voortzetten en uitbouwen. In dit verslag vindt u hier een beknopt overzicht van.
De meeste projecten op het gebied van verduurzaming kenmerken zich door hun langlopende, meerjarige karakter. De zwaartepunten verschuiven wel van jaar tot jaar. In 2020 lagen de accenten op:

  1. Implementatie van het IMVO Convenant Voedingsmiddelen (op 29 juni 2018 mede door FNLI ondertekend).
  2. Het klimaatdossier: de impact en implementatie van maatregelen voorgesteld in hetNationaal Klimaatakkoord.
  3. Werken aan een branchebrede zelfmonitoring van voedselverspilling, samen met de Stichting Samen Tegen Voedselverspilling.
  4. Implementatie van het FNLI Brancheplan Verpakkingen 2019-2025 onder de titel ‘Duurzame& Recyclebare Voedselverpakkingen 2025’.

Daarnaast is de aandacht uitgegaan naar onderwerpen als circulariteit, biodiversiteit, digitalisering en de rol van informatiestandaarden in de keten. En tenslotte: een aantal onderwerpen die breder zijn dan duurzaamheid alleen, zoals true pricing.


1. Uitvoering Convenant Voedingsmiddelen (IMVO)
Het Convenant Voedingsmiddelen is een samenwerking tussen branches (FNLI, CBL, Specerijen vereniging), overheid, vakbonden en maatschappelijke organisaties. Samen gaan ze aan de slag om misstanden zoals uitbuiting, dierenleed of milieuschade te voorkomen in het kader van Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO). Het Convenant Voedingsmiddelen is op 29 juni 2018 ondertekend met o.a. de ministers Schouten van het ministerie van LNV en Kaag van het ministerie van Buitenlandse Zaken.


1.1 Risicomanagement (IMVO)
Afgesproken is in het convenant om bedrijven te stimuleren risicomanagement in te voeren, ook wel due diligence genaamd. De uitvoering van due diligence is een continu proces, waarbij bedrijven proactief hun huidige en potentiële maatschappelijke risico’s identificeren, voorkómen en verminderen, en daarover verantwoording afleggen. Voor de brede én diverse achterban van de FNLI (>500 bedrijven) is dit een enorme transformatie. Veel bedrijven zijn al actief, andere nog niet. Tevens is een bepaalde systematiek gevraagd in het convenant.
De officiële richtlijnen voor risicomanagement zijn vertaald naar een concreet stappenplan. Dit is één van de tools die de FNLI aanbiedt aan haar leden. In 2020 is de risicomanagement tool die bedrijven wordt aangeboden om hun risico’s te meten verder verbeterd. Daarnaast is er een specifieke MKB Quick Scan ontwikkeld om tegemoet te komen aan de het proportionele karakter van de MKB-leden.

Mede door deze ontwikkelingen is het aantal leden dat de tool heeft ingevuld gestegen naar 81, waarvan 53 mkb-ondernemingen. 51 bedrijven hebben de tool voor de eerste keer ingevuld. Daarnaast zijn er twee online info-sessies georganiseerd over due diligence, hieraan hebben ruim 40 leden uit 11 branches deelgenomen. Dit alles is positief, maar er is ook nog veel werk te doen de komende jaren.

1.2 Sectorrapportage op grondstoffen (IMVO)
Verder is er in 2020 een sectorrapportage ontwikkeld: “Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen door de Nederlandse Levensmiddelenindustrie. Voortgang in cacao, palmolie, soja en koffie in beeld”. Het rapport beschrijft de inspanningen en resultaten van sectorsamenwerking in vier relevante grondstoffenketens. Initiatieven zoals het Dutch Initiative for Sustainable Cocoa (DISCO), Dutch Association for Sustainable Palm Oil (DASPO), Dutch Soy Platform (DSP) en certificeringsstandaarden als UTZ tonen de kracht van samenwerking tussen bedrijven. Het rapport is erg goed ontvangen en aangeboden en gepresenteerd aan de Tweede Kamercommissie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BuHa-OS).

2. Energie en klimaat
Op 28 juni 2019 heeft het kabinet het Klimaatakkoord gepresenteerd. De FNLI onderschrijft de 49% CO2-reductie doelstelling uit dit Klimaatakkoord volledig. Ambitieus klimaatbeleid is nodig om de doelen te halen en de levensmiddelenindustrie zet zich al jaren succesvol in om energie te besparen. Het laaghangende fruit is daarmee wel geplukt. Deze klimaatopgave is daarom dé grootste uitdaging voor de komende jaren waar de industrie voor staat, waarbij in agri-food ketens verduurzaming op CO2 altijd hand in hand zal moeten gaan met andere duurzaamheidsfactoren.

De afgelopen jaren heeft de levensmiddelenindustrie forse stappen gezet in de verbetering van energie-efficiency en het gebruik van duurzame energie. Een flink aantal bedrijven koopt al duurzaam opgewekte elektriciteit in. Daarnaast is de CO2-uitstoot ook verminderd door het gebruik van energiezuinige installaties. Naast dit soort grote investeringen wordt er ook gestreefd om de benodigde energie zoveel mogelijk te betrekken van duurzame bronnen zoals wind- en zonne-energie, warmteterugwinning en aardwarmte.

3. Voedselverspilling
Naar schatting een vierde van het voedsel wordt jaarlijks in Nederland verspild. Voedselverspilling in Europa is verantwoordelijk voor 6% van de totale uitstoot van broeikasgassen door menselijke activiteit. Minder voedsel verspillen = bijdragen aan het behalen van de klimaatdoelstellingen en voldoende goed voedsel voor een groeiende wereldbevolking.

Dat is de reden dat de FNLI Voedselverspilling in 2020 tot een van de drie duurzaamheidsprioriteiten
heeft gemaakt. Er is een samenwerkingsverband aangegaan met de Stichting Samen Tegen Voedselverspilling. De Stichting is hét ecosysteem waarin alle belangrijke initiatieven, expertise en krachten tegen voedselverspilling in Nederland worden samengebracht en versneld. Hierin werken bedrijven uit de hele keten, overheid, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen samen aan het doel om jaarlijks 1 miljard kilo extra aan voedsel binnen de voedselketen te behouden. Samen met de WUR is de Stichting namens het ministerie van LNV het uitvoeringsorgaan t.b.v. voedselverspilling.

4. Duurzaam verpakken
Ook op gebied van duurzaam verpakken heeft het de FNLI ambitieuze doelstellingen om daarmee CO2-reductie te bewerkstelligen en afval te verminderen. In 2019 publiceerde de FNLI haar Brancheplan 2019-2025 onder de titel ‘Duurzame & Recyclebare Voedselverpakkingen 2025’. In het Brancheverduurzamingsplan zijn verantwoord en duurzaam materiaalgebruik de centrale pijlers voor het nieuwe beleid richting 2025. Daarbij werkt de levensmiddelenindustrie aan uniformering van het type voedselverpakkingen op de Nederlandse markt, als belangrijke stap naar een meer hoogwaardige recycling van voedselverpakkingen.
Verder is in het plan een zogeheten ‘Tienpuntenplan 2019-2025’ opgenomen en die lijst van acties en interventies zijn bedoeld als concreet handelingsperspectief voor FNLI-leden en het federatiebureau. Met de komst van het plan ‘Duurzame & Recyclebare Voedselverpakkingen’ verzet de FNLI de bakens voor het collectieve Nederlandse verpakkingsbeleid. Als eerste concrete follow-up van het nieuwe brancheplan werkt de FNLI, met middelen van Stichting Afvalfonds, aan het kwantificeren van de materiaalreductie-opgave. In 2020 is hard aan deze zogenaamde Deep Dive Voedselverpakkingen gewerkt.